Egzoz emisyonu ve kimya

Seçici Katalitik İndirgeme (SCR, Selective Catalytic Reduction) endüstride azot oksitlerin (NOx, kendileri asit yağmurlarına neden olmaktadır) giderilmesi için geliştirmiş bir teknolojidir. Endüstriyel boyutta, yanma gazları bacadan çıkmadan önce hidrojen ya da metan gibi bir indirgen kullanılarak NOx türevleri azota (N2) indirgenir.

Bu teknoloji her biri küçük bir fabrika olarak düşünebileceğimiz dizel araçlara da uygulanmış durumda. Benzin istasyonlarına gittiğimizde sıklıkla gördüğümüz AdBlue markası %32,5 üre çözeltisi olup dizel yakıtla çalışan araçların egzoz manifolduna bir pompa yardımıyla dozlanır. Bundan sonra yanma gazları ile atılan CO2, H2O, NOx ve hatta yanmamış yakıt karışımı ile katalitik konvertöre yol alırlar.

 

Ana görselde bir motorda yanan yakıt ile çıkan olası gazlar hakkında bir bilgi de vermeye çalıştım. Konumuz olan AdBlue NOx bileşikleri ile önce hidroliz tepkimesi ile amonyak ve karbondioksite parçalanır ve ardından NOx gazlarının giderilmesini sağlayan tepkimeler başlar.

(NH2)2CO + H2O → 2NH3 + CO2

6NO2 + 8NH3 → 7N2 + 12H2O

4NO + 4NH3 + O2 → 4N2 + 6H2O

NO + NO2 + 2NH3 → 2N2 + 3H2O

Bu hikayede asıl saygı duyulması gereken bence, bir gübre olan ürenin sulu çözeltisinin arabaların egzoz emisyon kontrolünde kullanılmasından öte bundan kazanılan muazzam servet.

No comments